Help een peuter gevoelens herkennen en begrijpen

Na de dreumestijd waarin een kind zichzelf als individu leert identificeren, staat een peuter voor de uitdaging te leren omgaan met complexere gevoelens als schaamte, schuldgevoelens en jaloezie. Help een kind deze gevoelens te herkennen door ze te benoemen en omschrijven. Wanneer je peuters (2-4 jaar) leert woorden te geven aan hun gevoelens, dan kunnen ze de heftige emoties die ze voelen zelf ook op een gepaste wijze kenbaar maken. Dit voorkomt dat ze er direct naar handelen met mogelijk woede-uitbarstingen of teruggetrokken buien tot gevolg.

Kinderen leren het meest met en van elkaar. Binnen een sterke vriendschapsband leren kinderen delen, op hun beurt wachten, conflicten oplossen en plezier te hebben met een vertrouwde vriend. Samen spelen is een natuurlijke manier om dit te leren.

  • Bied activiteiten waarbij peuters niet hoeven te delen. Zo ondernemen peuters samen een activiteit waarbij je de kans op conflicten vermindert.
  • Daag een peuter uit na te denken over het effect van het eigen gedrag op een ander.
  • Help een peuter zich verplaatsen in een ander en stimuleer zo de ontwikkeling van empathie.
  • Houd oog voor de verhoudingen binnen een groep. Hoewel het vormen van vriendschapsbanden wordt aangemoedigd, is het belangrijk om te monitoren of deze niet te exclusief worden.

Sluit aan bij het niveau

Jonge kinderen leren het meest tijdens spel- en ontdeksituaties die aansluiten bij hun ontwikkelingsniveau. Geef kinderen hierbij de ruimte om zelfstandig oplossingen te vinden. Prijs hierbij de inzet, niet het resultaat.

Helpen zelfstandig oplossingen te vinden geldt ook bij conflicten tussen peuters. Peuters staan aan het begin van zelfcontrole en kunnen impulsief reageren. Belangrijk is dat pedagogisch medewerkers weten hoe ze een peuter manieren aanreiken om met heftige emoties om te gaan. Geef als pedagogisch medewerker altijd het goede voorbeeld door geduldig en bedachtzaam te reageren.

Geef een vertrouwd gevoel

Peuters gaan voortdurend op ontdekkingstocht. Afhankelijk van het karakter van het kind kan deze tocht voorzichtig of juist onstuimig zijn. Een pedagogisch medewerker kan bijdragen aan het zelfvertrouwen van een peuter door zijn ontdekkingsdrang aan te moedigen maar grenzen helder te blijven aangeven.