Op jouw groep ben je dagelijks bezig met sociaal-emotionele ontwikkeling van de kinderen. Om hier structureel aandacht aan te geven zijn er gerichte activiteiten die je in kunt zetten. Zo kun je met de kinderen werken aan emotieregulatie, zelfvertrouwen, empathisch vermogen en omgaan met anderen. Het is mooi om te zien dat een kind met jouw inbreng meer zelfvertrouwen krijgt en stapje voor stapje groeit.
Zelfvertrouwen
- Kiekeboe. Kiekeboe spelen met de kleintjes of verstoppertje met oudere kinderen geeft een kind het vertrouwen dat degene die even niet zichtbaar is, weer terugkomt.
- Aankleden. Zelf de jas dicht doen of zelf de schoenen aan kunnen trekken, geeft zelfvertrouwen. Laat kinderen zoveel mogelijk zichzelf aankleden en moedig hen aan dingen te proberen.
- Complimenten geven. Maak een spelletje van complimenten geven. Vraag aan een kind wie het vandaag lief vindt of mooi. Het kind gaat naar dat kind toe en zegt: ’Ik vind je mooi’. Nu mag dat kind een ander kind een compliment geven. Vraag bijvoorbeeld: ‘Wie heeft een leuke trui?’
- Helpen opruimen. Laat de kinderen helpen met opruimen. Zo leren ze dat alles een eigen plek heeft en dat ze kunnen meehelpen om de groep netjes te houden.
- Vertelzak. Maak een vertelzak met een verhaaltje over een poppetje dat de rits van zijn jasje niet dicht kan maken. Het lukt steeds niet, maar door veel te oefenen lukt het op een dag wel. In de zak komt een poppetje, een jasje met een rits en eventueel nog andere zaken om het verhaal uit te beelden.
- Ik ben een ster in.... Knip sterren uit papier. Plak een foto van het kind in de ster. Laat het kind vertellen waar het goed in is en schrijf dat in de punten van de ster. Hang de sterren op en laat de ouders zien waar hun kind goed in denkt te zijn.
Samenwerken
- Helpen. Laat oudere kinderen de jongere kinderen helpen. Bijvoorbeeld met het aantrekken van de jas of de schoenen.
- Rollenspel. Laat kinderen samen een rollenspel spelen. Bijvoorbeeld winkeltje. De een is de winkelier, de andere de klant die iets komt kopen. Geef ieder kind een eigen aparte rol. Zo leren ze om vanuit verschillende rollen met elkaar om te gaan.
- Verdelen. Geef twee kinderen een stapel blokken of ander materiaal. Een van de kinderen gaat verdelen en zegt steeds:’ Een voor jou en een voor mij’. Daarna gaat al het materiaal weer bij elkaar en gaat het andere kind verdelen. Daarna mogen ze van hun eigen stapel iets bouwen.
- Knikkerverven. Doe dit met wat oudere kinderen. Neem een grote deksel van een doos. Plak aan de binnenkant 2 witte vellen papier tegenover elkaar. Smeer in het midden tussen de vellen wat klodders verf van verschillende kleuren. Leg 1 of 2 grote knikkers in de deksel. Laat twee kinderen de deksel heen en weer bewegen, zodat de knikker door de verf rolt en strepen maakt op de witte vellen.
- Doorgeven. Zet de kinderen in een rij en laat ze een bal van achter naar voren (of van links naar rechts) doorgeven zonder de bal te laten vallen. Kunnen ze het ook als ze zitten? Of met hun ogen dicht?
- Afkijken. Jonge kinderen leren door te kijken naar oudere kinderen die bijvoorbeeld buiten in het klimrek klimmen. Durven ze iets nog niet? Laat ze kijken naar kinderen die het al wel durven.
- Boeken. Lees boeken voor over samen spelen of vriendschap. Denk aan ‘Woezel en Pip, samen spelen’ van Guusje Nederhorst, ‘Bas speelt samen’ van Liesbeth van Binsbergen of ‘Samen is alles leuker’ van Jonathan Emmett.
Emoties
- Emotiekaarten. Maak met behulp van emoticons en foto’s kaarten met verschillende emoties, zoals boos, blij, verdrietig, bang. Herkennen de kinderen de emotie? Benoem de emotie en laat de kinderen de emotie nadoen. Je kunt emotiekaarten ook downloaden.
- Geluiden en emoties. Koppel geluiden aan emoties. Huilen hoort bij verdrietig zijn, lachen bij blij, grommen bij boos en schreeuwen bij bang. Doe samen de geluiden na en benoem de emotie.
- Spiegelbeeld. Laat kinderen in een spiegel kijken. Herkennen de kleintjes zichzelf? Laat oudere kinderen ‘gekke bekken’ trekken. Hoe ziet dat eruit in de spiegel?
- Emoties benoemen. Benoem steeds de emotie die je bij een kind ziet. Vraag ook andere kinderen de emotie te benoemen.
- Doen alsof. Laat emoties naspelen. Neem bijvoorbeeld een pop en vertel dat pop heel erg verdrietig is. Hoe zorgen we ervoor dat pop weer blij wordt? Wie kan pop troosten?
- Vertelzak. Maak een vertelzak met kleine verhaaltjes over verschillende emoties. Doe dat bijvoorbeeld naar aanleiding van een boek zoals het kleurenmonster.
- Het kleurenmonster. Lees voor uit ‘Het kleurenmonster’ van Anna Llenas en alle emoties komen aan bod. Op Pinterest staan veel knutselideeën rond dit boek.
- Boze boeken. Lees voor uit boeken over de emotie boos zoals, ‘Niet slaan Anna’ van Kathleen Amant, ‘Daantje het vulkaantje’ van Mandy Langbroek, ‘De Bromtrol’ van Barbara van den Speulhof, ‘De mooiste vis van de zee leert verliezen’ van Marcus Pfister of ‘Moppereend’ van Joyce Dunbar.
- Bange boeken. Lees voor uit boeken over bang zijn zoals: ‘Er ligt een krokodil onder mijn bed’ van Ingrid en Dieter Schubert, ‘Kikker is bang’ van Max Velthuijs, ‘Bang mannetje’ van Mathilde Stein of ‘Bas is bang’ van Liesbeth van Binsbergen.
- Blije boeken. Lees voor uit boeken over blij zijn zoals: ‘Vandaag ben ik blij’ van Liesbet Slegers, ‘Woezel en Pip, blij en…boos’ van Guusje Nederhorst, of ‘Wolkje is blij’ van Michel de Boer.
- Verdrietige boeken. Lees voor uit boeken over verdrietig zijn zoals: ‘Nijntje huilt’ van Dick Bruna, ‘Het spijt me’ van Barry Timms, ‘Kikker en het vogeltje’ van Max Velthuijs of ‘Lieve oma Pluis’ van Dick Bruna.
plaatje
Structureel werken aan sociaal-emotionele ontwikkeling?
Kijk dan wat je nog meer kunt doen op de themapagina werken aan sociaal-emotionele ontwikkeling van Gezonde Kinderopvang.
Bekijk alle dagritmekaarten
Er zijn dagritmekaarten met activiteiten voor alle leefstijlthema's. Laat je inspireren!